Heemstede natuurnieuws de week van 11 augustus: Zwarte Vlier

Met. regelmaat vertelt ecoloog Franke van der Laan in zijn blog over natuurnieuws uit Heemstede. Verder hoopt hij via onderstaand emailadres natuurnieuws van u te horen dat hij gaarne verder wil uitdiepen.

De vlierstruik is een van de meest algemene soorten van ons land en dat is niet voor niets. Vroeger stond de vlier bij elke boerderij.  Van de bloem kan een siroop getrokken worden en deze kan in pannenkoeken verwerkt worden. Deze week zijn de vlierbessen begonnen af te rijpen. Vlierbessen vormen (naast bramen en lijsterbessen) in zijn algemeenheid een van de meest beschikbare vruchten in onze natuur. Miljoenen vogels, zowel stand- als trekvogels komen met deze bessen op hun gewicht om de winter goed door te komen. Veel mensen denken dat bessen uit de natuur giftig zijn… dat is ook zo, maar je moet er wel tientallen kilo’s van eten voordat het schadelijk is en op die manier bekeken is ook water giftig (als je 10 liter in 2 minuten inneemt of moet nemen). Van vlierbessen is sap, jam en wijn te maken en bij verhitten boven 45 graden denaturaliseert het verdachte eiwit al. Dus in die vormen kan het helemaal geen kwaad. Bijna alle onderdelen van de vlier hebben ook medicinale toepassingen. De bloem helpt bij verkoudheid en griep, de bessen helpen als laxeermiddel en de bladeren bij kneuzingen. Vandaar dat hij bij elke boerderij bij de hand werd gehouden. Tegenwoordig hebben we die kennis niet meer paraat en moet alles uit een verpakking  komen.

Ondanks de vakantie was de Meermondploeg met 12 mensen goed op sterkte. Vanaf deze tijd zijn veel planten uitgebloeid en zijn we druk aan het zaad verzamelen om nieuwe bloemenweides aan te leggen. Er komt weer een stuk van 1 ha beschikbaar wat we deze herfst nieuw in kunnen zaaien. Dat vereist wel 30 kilo zaad voor een mooi resultaat. Ook planten als braam, riet, haagwinde, gras en brandnetel zijn fors uit de kluiten gewassen. Die verdringen op veel plekken soorten die meer bloei en biodiversiteit opleveren. Dus vanaf augustus wordt er veel selectief gemaaid en gehooid. De vorige 2 weken hebben we de heuvel op Meermond gedaan en deze week was de oever van het Spaarne aan de beurt. Vooral kluwen van 3m hoog riet doorgroeit met haagwinde geeft dan aardig wat werk. Meestal laten we het verse maaisel 1 week liggen en als het volgende week 70 % minder weegt door verdamping ruimen we het op. Maar het knapt al aardig op als je het Spaarne weer kunt zien en vice versa de boten op  het Spaarne een inkijkje krijgen op Meermond. Natuurlijk laten we de nog bloeiende planten zoveel mogelijk staan.

Elke vrijdag werken we op Meermond en op zaterdag in het Sorghbosch.   

Het is leuk en voldoening scheppend om er samen iets moois van te maken. Voor meer info en om een keer te komen kijken, te helpen of met een vraag: [email protected] .

Franke van der Laan

Stichting MEERGroen