Heemstede natuurnieuws 4 augustus: Groot Avondrood

Regelmatig vertelt ecoloog Franke van der Laan over zijn bevindingen in de Heemsteedse natuur. Graag ontvangt hij ook feed-back van natuurliefhebbers. (zie mailadres onderaan)

Eén van onze vrijwilligers liep afgelopen week aan tegen een indrukwekkende rups (foto). Het is de rups van Groot Avondrood. Dat is één van de 18 soorten pijlstaartvlinders die in Nederland voorkomen. Wereldwijd zijn er 1.400 soorten. Het zijn de grootste vlinders van ons land. Sommigen hebben een vleugelspanwijdte van wel 12 cm en daarom zijn ook hun rupsen indrukwekkend groot. Zo lang en dik als een mannenwijsvinger. Deze groep heet pijlstaarten omdat hun rupsen een speervormige punt van ruim 1 cm lang op hun achterlijf hebben. Ze vliegen ook pijlsnel en zijn zeer wendbaar. Jammer genoeg zie je ze niet zo vaak omdat de vlinders pas in de loop van de zomer actief worden en pas na middernacht vliegen en foerageren. Ze hebben een extreem lange tong waar speciale bloemen op ingericht zijn zoals de lange buisbloemen van tabak, teunisbloem en kamperfoelie. Sommige soorten zoals de kolibrievinder zijn ook dagactief en zijn trekvlinders. Die trekvlinders verplaatsen zich in meerdere generaties van bv Noord Afrika of  Zuid Europa naar onze streken en weer terug voor de winter. Groot Avondrood legt zijn eitjes op wilgenroosje en springzaadsoorten. De rups heeft valse ogen op zijn achterlijf om rovers af te schrikken. De volwassen vlinder is zuurstok roze.

We zitten (eindelijk) in een echte zomerse periode. Voor het beheer is het handig om van het droge weer gebruik te maken om uitgebloeide vegetatie te maaien en te hooien. Daar zijn we met alle nattigheid nog niet veel aan toegekomen. Natte vegetatie is nl veel zwaarder. Op Meermond betekent dat, dat we riet en bramen die overal al weer meters hoog opgekomen zijn selectief gaan maaien waarbij we ander soorten laten staan. Dat doen we vooral op de hellingen want een aannemer maait in september de vlakke delen. De heuvel van Meermond is vorige week gemaaid en dat laten we dan een week liggen om wat in te drogen. Dan is het 50-80% minder zwaar. Toch kregen we deze week nog 30m3 hooi voor onze kiezen. Dat viel niet mee om bij elkaar te harken en af te voeren en tussendoor was het hard nodig om af en toe in het Spaarne te duiken om af te koelen. We hebben ook nog zaden verzameld en van uitgebloeide Europese berenklauw de onrijpe zaden afgeknipt want dan blijft de bloem nog beschikbaar voor nectar en stuifmeel en hebben we volgend jaar niet nog 10x meer van die berenklauwen, want er staan er nu (na een paar jaar gebrek aan alertheid) al weer een paar 100.000. Dat is dus het kenmerk van ecologisch beheer: soorten die te algemeen worden terugdringen ten bate van andere soorten die weggedrukt worden.

Elke vrijdag werken we op Meermond en op zaterdag in het Sorghbosch.   

Het is leuk en voldoeningscheppend om er samen iets moois van te maken. Voor meer info en om een keer te komen kijken, te helpen of met een vraag:  [email protected] 

Franke van der Laan

Stichting MEERGroen