Franke van der Laan van de Stichting MEERgroen vertelt met regelmaat over bijzondere natuurfenomenen in Heemstede. Hij hoopt ook dat u zijn ogen en oren wilt zijn voor interessante of onbekende zaken die wij graag nader uitdiepen.
Wat speelt er in de natuur: Eiken
Heemstede is een bosrijke gemeente op de binnenduinrand. Op dat zand groeien eiken bijzonder goed. Het zijn vooral zomereiken. Naast zomereiken hadden we in Nederland ook altijd wintereiken en, door menselijk toedoen, ook veel Amerikaanse eiken. Als je goed zoekt vind je ook Moseiken, Steeneiken, Hongaarse eiken en zelfs hier en daar een kurkeik. De zomereik is door de mensen meer aangeplant dan de wintereik omdat hij veel meer eikels produceert en op die eikels werden van oudsher de varkens vetgemest (de eikels werden als mast aangeduid). Een paar van de dikste en mooiste eiken van 5 en 6 m omtrek (waarschijnlijk stammen deze uit 1700-1750) staan in Groenendaal en Mariënheuvel. Op dit moment is aan de eiken een interessant fenomeen waar te nemen: ze zitten uitzonderlijk vol met eikels. Over de oorzaak daarvan doen allerlei ideeën de ronde: b.v. dat ze door de droogte een soort noodbloei vertonen. Ik geloof daar niet zo in. Eiken hebben zeer diepe penwortels die makkelijk bij diep grondwater kunnen komen. Vorig jaar viel mij op dat er bijna helemaal geen eikels waren. Ik denk dat de opgespaarde energie daarvan plus een heel gunstig voorjaar mede debet hier aan zijn. Zo is er elk jaar (en elke dag) wel weer iets opvallends waar te nemen.
Wat gebeurt er al? Riet
Op de bloemenweide van Meermond (sinds 2013) hadden we in toenemende mate last van riet. Riet is een nogal dominante soort. Over grote afstanden kunnen ze hun zaadpluis verspreiden. Als ze eenmaal aangeslagen zijn vormen ze ondergrondse wortels die elk jaar in alle richtingen 1- 2 m verder groeien. Twee van dergelijk rietklonen verdrongen het zicht op de bloemenweides. Jarenlang zijn we al bezig met meerdere keren per jaar maaien, met de hand uittrekken en ook met een spade uitsteken van het riet. Met een spade kom je 20-30 cm diep maar dat bleek onvoldoende en dat werk werd wat demotiverend dus we vroegen en kregen hulp van een kraan van de gemeente. Het bleek dat de moederwortels 80 cm diep zaten. Zo hebben we met een combinatie van brute machinekracht en met de hand na harken 4-5 m3 riet- wortels uit 150 m2 gehaald. Nu is het weer te doen om de nieuwe scheuten op te ruimen.
Waar kunt u zelf aan mee doen?
Vrijdag 23 september gaan we een tweede plek aanpakken. Leuk om te zien en te helpen. Ook langs het moeras in Meermond is het riet gemaaid. We krijgen nog meer hulp van medewerkers van Landschap Noord-Holland. Die gaan van dinsdag t/m vrijdag alle vlakke stukken maaien en afvoeren maar er blijft genoeg werk over om bij te punten. Daarna kan Meermond de winter weer door.
Het is leuk en voldoening scheppend om er samen iets moois van te maken. Voor meer info en om een keer te komen kijken, te helpen of met een vraag: [email protected]
