Bronsttijd: Damherten leren een vrouwtje ‘schaken’

Foto: Charles Duijff

Nee niet terug naar de bronstijd, maar naar de bronsttijd. Dat scheelt een ’t-tje’, het is maar een weetje….

De bronsttijd is ook voor herten de periode waarin deze dieren lust hebben om te vrijen…… ‘Waar zit je stuk, ik wil sex’ (foto gemaakt in Panneland Vogelenzang)Dit komt door veranderingen in het lichaam van het dier.  De hormonen spelen op. Dit gaat gepaard met een bepaalde geur en ook het gedrag verandert. Dat gebeurt meestal in de lente of herfst. De natuur heeft het zo geregeld dat in die perioden de meeste kans op overleving van het jong bestaat.Bron Wikipedia: Mannetjes lokken vrouwtjes en andersom

Het zijn meestal de mannetjesdieren die moeten concurreren om een vrouwtje. Het vrouwtje kan immers maar één keer in een bepaalde periode drachtig worden en ze moet dus selectief zijn. Daarom moet een mannetje het onderste uit de kan halen om te bewijzen dat juist hij beste keus is om mee te paren. Mannetjes van solitair levende dieren zetten geursporen uit of proberen met lokroepen de aandacht van wijfjes te trekken. Het ‘burlen’ van edelherten  is hier een voorbeeld van. Mannetjesvogels proberen het wijfje gunstig te stemmen door haar wat voedsel of nestmateriaal aan te bieden. Bij sommige vogelsoorten pronken de mannetjes met een opvallend verenkleed

Vrouwtjes zetten ook geursporen uit. Iedere hondenbezitter  kan bevestigen dat de geur van een loopse teef onweerstaanbaar is voor reuen. Soms nodigen wijfjes mannetjes uit door een soort voorspel. Dit kan spel zijn, een (speelse) achtervolging of een ritueel gevecht. De daadwerkelijke paring laat het vrouwtje pas toe als zij daar lichamelijk helemaal klaar voor is. Veranderingen in uiterlijk komen ook voor bij bronstige wijfjes. Vrouwelijke apen krijgen bijvoorbeeld een sterk gezwollen achterwerk.

De gevechten tussen concurrerende mannetjes zijn meestal niet ernstig, een mannetjeshert zal in een dergelijk gevecht zijn gewei bijvoorbeeld niet op de flank van zijn rivaal richten. Het gevecht dient immers om te kunnen paren en niet om te doden. Dit is een voorbeeld van het zogenaamde ‘ritueel vechten’. Als een mannetje succesvol is in een gevecht laat hij zien dat hij de sterkste is en dus sterk nageslacht kan verwekken. Meestal zal een vrouwtje hem dan uitkiezen maar dit gebeurt niet altijd. Bij wilde paarden sluiten merries zich soms aan bij de hengst die het gevecht heeft verloren, waarom is niet duidelijk. Wanneer dieren in een groep leven is het paren meestal voorbehouden aan één of meer dominante mannetjes. Jongere mannetjes zullen het dominante dier soms uitdagen maar ze zullen het meestal tegen hem afleggen.

Bekijk ook eens deze mooi vastgelegde film van Berry Haddeman 

Cookieinstellingen